TATA Family Tree: ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਦੋ ਭਰਾ ਹਨ… ਦੋਵੇਂ ਵਿਆਹੇ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਮਤਰੇਏ ਭਰਾ ਨੋਏਲ ਵੱਡੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹਨ!
ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੀ 9 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ 86 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਅੱਜ ਬਾਅਦ ਦੁਪਹਿਰ 3.30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਪਰਫਾਰਮਿੰਗ ਆਰਟਸ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਉੱਘੇ ਵਪਾਰੀ ਸਨ ਸਗੋਂ ਕਈ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਵੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬ੍ਰਾਂਡ ਬਣਾਇਆ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਈ ਮਹਾਨ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਮਿਸਾਲਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਾਮਰਾਜ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਲਾਈਮਲਾਈਟ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਸਨ। ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਨੇ ਗੋਦ ਲਿਆ ਸੀ। ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ‘ਚ ਕੌਣ-ਕੌਣ ਹੈ?
ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਪੁਰਖੇ ਨੁਸਰਵਾਨਜੀ ਟਾਟਾ ਸਨ। ਟਾਟਾ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਇੱਥੋਂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੁਸਰਵਾਨਜੀ ਟਾਟਾ ਇੱਕ ਪਾਰਸੀ ਪੁਜਾਰੀ ਸਨ। ਉਹ ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮੈਂਬਰ ਸਨ ਜੋ ਵਪਾਰਕ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ। ਇਹ ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੀ।
ਨੁਸਰਵਾਨਜੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਜਮਸ਼ੇਤਜੀ ਟਾਟਾ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਨਵਸਾਰੀ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੁੰਬਈ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੀ ਕਿਸਮਤ ਚਮਕ ਗਈ। ਜਮਸ਼ੇਤਜੀ ਟਾਟਾ ਨੇ 1868 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਪਾਰਕ ਕੰਪਨੀ ਵਜੋਂ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਸਿਰਫ 29 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ 21,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਨਾਲ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1869 ਤੱਕ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਜਮਸ਼ੇਦ ਜੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਪਿਤਾਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਟੀਲ, ਹੋਟਲ (ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਹੋਟਲ) ਅਤੇ ਹਾਈਡਰੋਪਾਵਰ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।
ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਨਾਮ ਦੋਰਾਬਜੀ ਟਾਟਾ ਸੀ। ਜਮਸ਼ੇਤਜੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੋਰਾਬਜੀ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਸੰਭਾਲੀ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਪਾਵਰ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
ਦੋਰਾਬਜੀ ਦਾ ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਜਾਂ ਜਮਸ਼ੇਤਜੀ ਦਾ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਸੀ। ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਨੇ ਕਪਾਹ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਦੇ ਹੋਰ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਣ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।